Ieder mens draagt bij tot de klimaatopwarming

De invloed van de mens op de opwarming van het klimaat valt niet langer te ontkennen en de klimaatverandering heeft impact op de hele mensheid. Dit maakt van de klimaatopwarming een maatschappelijk probleem waar we allen samen een oplossing voor moeten vinden. De klimaatverandering is een gevolg van een te grote concentratie aan broeikasgassen in de atmosfeer van de aarde. Tal van menselijke activiteiten dragen bij aan de uitstoot van broeikasgassen: wonen, mobiliteit en transport, reizen, eten, consumeren… Het principe is eenvoudig: iedereen vult voor een stukje het klimaatbudget van de planeet in.

Een klimaatbijdrage per mens

Om de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteiten te beperken, kan je heel wat stappen ondernemen, bijvoorbeeld je woning isoleren, hernieuwbare energie gebruiken, je met de fiets of trein verplaatsen… Voor veel van deze maatregelen bestaan ook prestatie-indicatoren en labels die toelaten om hun milieu-impact te objectiveren en om ze op te nemen in een regelgevend kader. Bekende voorbeelden zijn de CO2-uitstoot van wagens (in gram CO2/100km) en de energieprestatiecertificaten van woningen (in kWh/m².jaar).
Deze indicatoren zijn echter ontoereikend om de werkelijke uitstoot van broeikasgassen binnen het klimaatbudget van de planeet te houden. Immers, vele lage-emissie wagens en vele kilometers maken nog steeds veel CO2-uitstoot, vele inspanningen voor energiebesparingen in de woning worden teniet gedaan door de met de renovatie gepaard gaande woninguitbreidingen of door de ligging van de woning die grotere transportafstanden noodzaakt. Bovendien wordt de milieu-impact voor bijvoorbeeld de productie en recyclage van een wagen, woning of elk ander consumptiegoed, vaak vergeten.
Er is daarom nood aan een meer holistische beoordeling van de milieu-impact waarmee onze activiteiten gepaard gaan, waarbij externe effecten van efficiëntiemaatregelen worden meegenomen en de impact over de volledige levenscyclus van een goed wordt bepaald. Daarbij hoort ook een meer absolute prestatie-indicator: de totale broeikasgasemissie per persoon (en per jaar), rekening houdend met de draagkracht en van de aarde: een klimaatbijdrage per mens.

Inzicht in jouw klimaatimpact

Om oordeelkundig gebruik te maken van onze klimaatbijdrage, moeten we op een eenvoudige manier een beter overzicht kunnen krijgen in onze totale uitstoot alsook meer inzicht in de emissies gerelateerd aan keuzes die we maken. Er is dus nood aan meer transparantie over het CO2-verbruik gerelateerd aan allerhande activiteiten, gaande van wonen, mobiliteit, reizen, eten, aankopen…
Er bestaan al een aantal tools en initiatieven die ons een beter inzicht geven, echter deze zijn soms beperkt tot een of enkele activiteiten, of te veralgemenend en weinig accuraat, en de meeste houden ook geen rekening met de levenscyclusaspecten van onze consumptie. My Climate Contribution wil tools ontwikkelen en/of samenbrengen die vanuit een holistische beoordeling een accurater beeld geven van onze emissies.

Een compenserende regelgeving

Om het klimaatprobleem effectief aan te pakken, kan de klimaatbijdrage niet vrijblijvend zijn: het klimaatprobleem is een globaal probleem, dus iedereen moet bijdragen aan de oplossing. Naast een beter inzicht in de impact van onze activiteiten, zal dus ook een regelgevend kader nodig zijn, waarin de klimaatbijdrage van ieder mens wordt bijgehouden en gehandhaafd, en waarbij iedereen gestimuleerd en ondersteund wordt om zijn emissie-uitstoot te verlagen. Daarbij mag niet uit het oog verloren worden dat een significant deel van de bevolking de nodige investeringen in energiebesparende maatregelen (vb. energierenovatie van de woning) niet kan financieren. Activatie van het andere deel van de bevolking dat dit wel kan, is onvoldoende om het klimaatbudget van de planeet te kunnen bewaken, en bovendien willen we ook niet dat de klimaatoplossing de relaties tussen mensen onderling fundamenteel zou veranderen. De klimaatoplossing is dus een oplossing waarin iedereen bijdraagt.

My Climate Contribution stelt daarom een klimaatbijdrage voor volgens het volgende principe:

“Wie kiest voor meer uitstoot, betaalt niet alleen de kost van zijn uitstoot, maar ook de nodige besparing bij anderen.”

Handelingsvrijheid is een fundamenteel recht, doch stopt wanneer de invulling die men er aan wenst te geven de handelingsvrijheid van een ander in het gedrang brengt. Wie meer wenst uit te stoten kan dat, zolang het mogelijk is de gevolgen daarvan voor anderen (de nood aan minder uitstoot) te compenseren. Een concreet voorstel is om aan elk gezin een richtklimaatbijdrage toe te kennen. Wanneer het gezin de heffing overschrijdt, betaalt het een progressieve heffing die vervolgens gebruikt wordt om de besparingen bij andere gezinnen te financieren. Het aantal verhandelbare emissierechten stemt dan overeen met het klimaatbudget van de planeet.